کشت فراسرزمینی چیست؟

به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و به استناد اصل یکصد و سی هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ  21/ 1/ 95 جلسه هیات وزیران کشت فراسرزمینی را تصویب نمود

کشت فراسرزمینی

بهره برداری از منابع، عوامل، ظرفیت ها و امکانات سایر کشورها برای تولید محصولات کشاورزی مورد نیاز در راستای حفظ منابع تولید و ارتقای امنیت غذایی و سایر نیازهای کشور می باشد.

متقاضی:
اشخاص حقیقی ساکن ایران و اشخاص حقوقی ایرانی که در چهار چوب ضوابط و آئین نامه داوطلب کشت فراسرزمینی در کشور های هدف می باشند.

وزارت جهاد کشاورزی موظف است با همکاری وزارت های امور خارجه، امور اقتصادی و دارایی و سایر دستگاه های دولتی با رعایت قوانین و مقررات حمایت های زیر را از داوطلب بنمایند.

ارایه اطلاعات و مشوق های لازم به متقاضی کشت فراسرزمینی

تعهد خرید تولیدات فراسرزمینی در شرایط رقابتی و در مورد محصولات مورد نیازی که اولویت آنها توسط وزارت جهاد کشاورزی اعلام گردیده

• صلاحیت حرفه ای متقاضیان کشت فراسرزمینی توسط وزارت جهاد کشاورزی تعیین می شود.وزارت امور خارجه موظف است با هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی نسبت به انجام امور زیر اقدام نماید:

تنظیم و مبادله تفاهم نامه های دوجانبه به منظور اخذ مجوز فعالیت تولید و صدور محصولات کشاورزی و بهره گیری از ابزار های سیاسی و حقوقی موجود برای برقراری امنیت سرمایه گذاران در کشور های هدف.

ارایه تسهیلات لازم در خصوص امور کنسولی و اخذ روادید، اقامت و کار برای متقاضیان در کشورهای هدف با معرفی وزارت جهاد کشاورزی

در این آیین نامه مقرر گردیده وزارت امور اقتصادی (شرکت های مادر تخصصی سرمایه گذاران خارجی ایران در سرمایه گذاری های بزرگ مشارکت نمایند.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است در چهارچوب قوانین و مقررات مربوطه نسبت به حمایت از نیروی کار ایرانی متقاضی کشت فراسرزمینی در کشور های هدف اقدام نماید.

صندوق توسعه ملی مجاز است در چهارچوب ضوابط و مقررات نسبت به تامین تسهیلات مورد ت نیاز متقاضیان کشت فراسرزمینی در کشور های ا هدف با معرفی وزارت جهاد کشاورزی اقدام نماید.

در همین راستا وزارت جهاد کشاورزی با همکاری اتاق ایران زیر ساخت هایی تعریف کرده اند از جمله تشکیل انجمن کشت فراسرزمینی که هیات موسس آن در حال شکل گیری است که این مهم باید توسط بخش خصوصی با توجه به گستردگی کار انجام گیرد.

در کشورهای حاشیه خلیج فارس و سایر کشور ها دولت ها کشت فراسرزمینی را انجام می دهند. در ایران آیین نامه های مصوب هیات وزیران کاملا اجرا نشده. در گذشته بخش خصوصی در زمینه کشت فراسرزمینی سرمایه گذاری نموده و تولیدات کشاورزی خود را در کشور های هدف یا سایر کشورها از جمله ایران به فروش رسانیده اند.

تاریخچه کشت فراسرزمینی

قدمت کشت فراسرزمینی در دنیا بر میگردد به ۲۰ سال قبل (۱۹۹۷ میلادی). از سال ۱۳۹۵ فعالیت هایی از طریق وزارت جهاد کشاورزی شکل گرفت و مقرر گردید افرادی با معرفی وزارت مذکور و تحت عنوان شرکت جهاد سبز معرفی گردیده لیکن هنوز به اهداف مندرج در ایین نامه نرسیده اند.

از طرف دیگر افرادی به صورت خودجوش در کشور های گرجستان ، اکراین، تاجیکستان و کشورهای آفریقایی فعالیت هایی را شروع کرده اند از جمله کشت غلات و ایجاد گلخانه های سبزی و صیفی با سرمایه گذاری های شخصی و بدون استفاده تسهیلات و منابع ارزی ایران و یا ثبت شرکت در کشورهای هدف.

شایسته است که علاوه بر اجرای آیین نامه های مصوب به دلایلی از جمله حفظ منابع آب و خاک، تامین امنیت غذایی و ایجاد اشتغال مولد،

سازو کار لازم جهت کارآفرینانی که از ایران به کشور هدف رفته و محصولات کشاورزی تولید نموده اند اندیشیده و در امر انتقال و خرید محصولات اقدامات لازم صورت صورت پذیرد و یا کشور های هدف به نحوی انتخاب شوند که در بحث حمل و نقل ریلی، دریایی و زمینی مشکلات کمتری را داشته باشند و در پایان اشاره به کشورهای پیشرو در این زمینه خواهد شد.

کشت فراسرزمینی در تاجیکستان، قزاقستان، گرجستان، روسیه، آذربایجان،  برزیل و اوکراین از جمله کشورهایی هستند که در سالیان اخیر مورد توجه قرار گرفته است.

کشت فراسرزمینی در دیگر کشورها

کشور هند از جمله کشور هایی است که در تولید غلات یکی از کشورهای صاحب نام بوده است. در سال های اخیر با توجه به تغییر شرایط آب و هوایی و افزایش جمعیت، هند در زمینه تولید غلات که جیره اصلی غذایی مردم این کشور نیز هست دچار مشکل شده است. گام مهم موثر دولت هند در رفع این مشکل اقدام به کشت فراسرزمینی در استرالیا می باشد و تولید محصولات زراعی و باغی را در چند سال گذشته در استرالیا شروع نموده است که با توجه به سود این کار در چند سال اخیر کشاورزان هندی اقدام به خرید زمین های کشاورزی در استرالیا نموده اند.

---

مطالب مرتبط:

موانع صادرات محصولات کشاورزی در ایران
استانداردهای صادرات محصولات کشاورزی
صادرات خرما به عمان
صادرات انجیر به چین
صادرات محصولات کشاورزی به چین
صادرات به قطر
صادرات پسته ایران
راهنمای صادرات خشکبار به اروپا
صادرات محصولات کشاورزی به روسیه

---

نمونه های موفق کشت فراسرزمینی

کشور امارات با دارا بودن تنها ۲۵۴۹۱۸ هکتار قسمت اعظم محصولات کشاورزی مورد نیاز خود را از طریق واردات تامین می کند.
این کشور در سال های اخیر کشت فراسرزمینی را در جهت تبدیل خود به تولید کننده اول در میان کشور های حوزه خلیج فارس انجام داده است که شامل کشور های زیر می باشد:

تقریبا ۱۰ سال هست که امارات اقدام به سرمایه گذاری در صنعت کشاورزی سودان نموده است و تاکنون توانسته است تقریبا ۲۸۰۰۰۰ هکتار از اراضی اطراف خارطوم را به زیر کشت ببرد و اقدام بعدی ایجاد مزرعه های پرورش دام و طیور در این کشور می باشد.
امارات متحده عربی تفاهم نامه ای را با وزارت کشاورزی پاکستان امضا کرده و تا کنون توانسته است ۳۲۵۰۰۰ هکتار از اراضی این کشور را به زیر کشت برنج و گندم ببرد.

کدام کشور بیشترین کشت فراسرزمینی را دارد؟

یکی از کشور هایی که بیشترین میزان کشت فراسرزمینی را دارد کشور آمریکا می باشد.
البته مقداری از این کشت خارج از کشور در قالب تفاهم نامه هایی برای بهبود و رونق صنعت کشاورزی در کشورهای در حال توسعه از قبیل چین، هنک کنگ، بنگلادش و کشور های آفریقایی می باشد ولی با توجه به هزینه کارگری کمتر، کشت فراسرزمینی توانسته است که نقش مناسبی را در صنعت کشاورزی آمریکا ایفا نماید.
البته کشت فراسرزمینی انجام شده توسط آمریکا علاوه بر سود حاصله جهت این کشور توانسته است موجب بهبود کشاورزی بخصوص در حوزه تکنولوژی و ماشین الات در این کشورها شود.